Државен празник во чест на работничките права. Денес, кога работниците стануваат модерни робови, дигиталните наемници на неолибералниот капитал, Први мај – Меѓународниот ден на трудот – добива поинаков карактер. Посебно во Македонија, каде што добар дел од граѓаните немаат работа, а другиот не можат да опстанат ни со плата“.
Денеска е Меѓународен ден на трудот во спомен на големите работнички протести одржани во Чикаго на 1 мај 1886 година. Тогаш во судирите со полицијата загинаа неколку работници, а осум работници беа осудени на смрт.
Целиот 19 век беше обележан со експлоатација на работници кои работеа во нехумани услови, за мали плати, до 18 часа на ден. Покрај тоа, работата често ја изведувале деца. Затоа, на 1 мај 1886 година, во Чикаго беше организиран голем протест на работниците каде протестираа околу 40.000 од нив. Тие ги истакнаа барањата симболизирани во 3 осмици: 8 часа работа, 8 часа одмор и 8 часа културно образование. Полицијата интервенирала со оружје и убила шест, а ранила околу 50 работници. Многу демонстранти биле уапсени, а водачите на штрајкот беа изведени пред суд.
На првиот конгрес на Втората интернационала во 1889 година, било одлучено на 1 мај секоја година да се одржуваат работнички протести во знак на сеќавање на крвопролевањето во Чикаго. Следната година тој датум стана Меѓународен ден на општа солидарност на работниците.
Борбата за работничките права не стивнува, а во следните неколку години значаен успех е забележан во западните земји, со посредство на синдикатите и комуникација со работодавачите. Ова ги смири социјалните тензии. Во источните земји, значајни успеси во работничката борба не се случија долго време, бидејќи работничките движења беа контролирани од болшевичките или комунистичките партии. Тие формално се залагаа за социјална правда, но всушност работниците беа експлоатирани дури и повеќе отколку во западните земји. Ниските плати, принудната и продолжената работа поради наводни државни интереси, заедно со строго контролираните синдикати, беа основните карактеристики на демократијата и секое самоорганизирање на работниците во тие земји.
Со текот на времето, прославите на Денот на трудот се претворија во раскошни државни настани и паради кои требаше да му покажат на светот како работничката класа целосно ги поддржува државно-партиските бирократизирани структури. . Денот на трудот беше целосно деградиран со вклучувањето на воените паради во прославите, што ја изразуваше и моќта на социјалистичката држава во таа прилика, додека работничките паради служеа како украс за режимот. И покрај сè, 1 мај останува светла традиција на меѓународните работници денес.
Сепак, денес наместо на плоштадите да го изразат своето незадоволство од моменталната тешка ситуација, повеќето ќе одат да ги разбистрат главите во природа, да направат скара и да уживаат во слободниот ден со семејството и пријателите.
И покрај се, ви посакуваме среќен празник на трудот, кој како и во повеќето земји во светот, така и во Македонија е државен празник.
