Нејасно е како двете земји ќе продолжат со „ефективното управување со несогласувањата” за кои разговараа американскиот и турскиот претседател.

Претседателот на САД Бајден ја напушти деликатната дипломатска практика на неговите претходници, па со официјалното признавање дека силите на Отоманската империја над Ерменците, пред повеќе од еден век, извршија геноцид, тој најави нова ескалација во односите со Турција. Американскиот народ ги почитува сите Ерменци кои исчезнаа во геноцидот што започна на денешен ден пред 106 години. „Почнувајќи од 24 април 1915 година, со апсење на ерменски интелектуалци и водачи на (нивните) заедници во Цариград од страна на османлиските власти, еден и пол милион Ерменци беа депортирани, масакрирани или марширани до смрт за време на кампањата за истребување“, рече претседателот во изјавата.

Иако Бајден потенцира дека геноцидот е извршен пред да се роди модерната турска република на крајот од Првата светска војна и дека фокусот не е на обвинувањата, туку на сеќавањата, изјавата ги разгневи официјалните лица во Анкара, но и ги воодушеви Ерменците ширум светот.

За прв пат од стапувањето на должност,Бајден го повика турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган да го извести за формалното признавање на геноцидот, што Турција го негира повеќе од еден век, а Ердоган масовните страдања на Ерменците ги нарекува „инцидент“.

Анкара „целосно ја отфрла“ изјавата на Бајден, која се квалификува како „политички опортунизам“ заснована врз популизам, а министерот за надворешни работи на Турција, Мевлут Вуавушоглу, изјави дека турската влада никогаш нема да добие лекции за турската историја: Зборовите не можат да ја менуваат историјата

.

Статусот на Турција во НАТО, која ја има втората најсилна армија, досега ги спречуваше претседателите на САД да го изјаснат за геноцидот, што е најчувствителната тема во турската историја и дипломатија, но односите паднаа на најниско ниво во последните децении и го охрабрија Бајден да го направи овој потег, кој знаеше колку ќе ја налути Турција.

Анкара сè уште е убедена дека САД стојат зад неуспешниот обид за државен удар во Турција во август 2016 година, а Вашингтон, особено Пентагон, не покажува подготвеност да ја надмине одлуката на Ердоган да го купи и инсталира рускиот антиракетен систем С-400. Односите беа дополнително нарушени од добродетелниот однос на Турција кон Исламската држава, а по поразот на џихадистите, различните пристапи кон Курдите во Сирија.

Останува нејасно како двете земји ќе продолжат со „ефикасно управување со несогласувањета“, формулација што ја пренесоа турските медиуми од напнат телефонски разговор меѓу двајцата лидери. Додека беше во Сенатот, Бајден тврдеше и дека Турција е одговорна за геноцидот, а неговата формална декларација потврди дека човековите права ќе бидат еден од клучните приоритети на неговата надворешна политика – по цена на нови тензии со Русија и Кина, но исто така и со сојузници. како што е Турција, чиј режим е насочен токму кон кршење на човековите права.

Смртта на 1,5 милиони Ерменци во последните денови пред распадот на Отоманската империја е резултат на директни погубувања нарачани од Талат Паша – чии извршители беа претежно Курди – и масовно страдање за време на принудниот марш од источна Анадолија кон сириската пустина. Ерменците беа обвинети дека се одговорни за војната.Последиците достигнаа обем на монументално злосторство. Иако историјата учи дека земјите кои одбиваат да се соочат со мрачните страни на нивната историја си нанесуваат најголема штета, официјална Турција тврди дека максималниот број убиени Ерменци не надминува 300.000 и дека се жртви на глад и исцрпеност, не систематско убиство. Соединетите држави, под силен, децениски притисок на ерменската дијаспора, со формалното признавање на геноцидот, сега се приклучија на Франција и на уште триесетина други земји кои убиствата и депортациите ги прогласија за геноцид.

By Author